ZAKON
O UNUTRAŠNjOJ PLOVIDBI
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 54/90, 53/93, 67/93, 48/94 i 101/2005)
I. OPŠTE ODREDBE
Član 1.
Ovim zakonom uređuje se u unutrašnjoj plovidbi prevoz, bezbednost plovidbe, uslovi i način korišćenja, održavanja, obeležavanja i zaštite unutrašnjih plovnih puteva, pristaništa, zimovnika i sidrišta, čamaca i plovećih postrojenja, postupanje u slučaju plovidbenog udesa i inspekcijski nadzor.
Član 2.
Prevoz u unutrašnjoj plovidbi je javni prevoz i prevoz za sopstvene potrebe.
Član 3.
Na plovnom putu mogu ploviti plovni objekti koji ispunjavaju propisane uslove u pogledu dužine, širine i gaza.
Član 4.
Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
1. "unutrašnji plovni putevi" su: reke, kanali, veštačka i prirodna jezera i druge vodene površine na kojima postoje uslovi za bezbednu plovidbu;
2. "plovni objekat" je brod, ploveća naprava, ploveće postrojenje, čamac i drugi objekat, koji je osposobljen za plovidbu i koji učestvuje u plovidbi;
3. "ploveće postrojenje" je plovni objekat, koji po nameni nije predviđen za česta premeštanja sa jednog mesta na drugo niti za vršenje posebnih radova na unutrašnjim vodama, kao što su: kupatilo, dok, pristan, hangar za čamce, pontonska kućica, restorani na vodi i slično;
4. "instalacija" je objekat na vodi i pod vodom koji je po svojoj nameni predviđen i kao stalni objekat (cevovodi, gasovodi, kablovi, most i sl.);
5. "sportski čamac" je plovni objekat sa sopstvenim pogonom, ili bez sopstvenog pogona namenjen za sport, razonodu ili rekreaciju; 6. "unutrašnjom plovidbom" smatra se kretanje plovnog objekta unutrašnjim vodama, ili njegovo zaustavljanje na unutrašnjim plovnim putevima;
7. "javni prevoz" je prevoz lica, stvari i životinja koji se obavlja pod jednakim uslovima i na osnovu ugovora;
8. "linijski prevoz" je prevoz koji se obavlja na određenoj relaciji po unapred utvrđenom i objavljenom redu plovidbe;
9. "vanlinijski prevoz" je javni prevoz za koji se relacija i drugi uslovi utvrđuju posebno za svaki prevoz;
10. "prevoz za sopstvene potrebe" je prevoz koji se vrši radi zadovoljavanja svojih potreba;
11. "prevozilac" je pravno lice ili građanin koji obavlja javni prevoz;
12. "učesnik u unutrašnjoj plovidbi" je fizičko ili pravno lice koje učestvuje u plovidbi na unutrašnjim plovnim putevima;
13. "upravljač čamca" je lice koje je stručno osposobljeno za upravljanje čamcem namenjenim za sport, razonodu i rekreaciju ; 14. "rukovalac čamca" je lice koje je stručno osposobljeno za rukovanje čamcem namenjenim za prevoz;
15. "sidrište" je obeležen deo unutrašnjeg plovnog puta ili pristaništa, na kome se može vršiti bezbedno stajanje i manevrisanje plovnih objekata;
16. "plovidbeni udes" je vanredni događaj na unutrašnjim plovnim putevima, u kome je nastupila smrt, telesna povreda ili materijalna šteta;
17. "pristanište za sopstvene potrebe" je pristanište koje pravno lice koristi za zadovoljavanje svojih potreba.
II. UNUTRAŠNjI PLOVNI PUTEVI
Član 5.
Plovni putevi koriste se za unutrašnju plovidbu prema uslovima plovnosti, koja se utvrđuje kategorizacijom plovnog puta.
Kategorizacijom plovnog puta se utvrđuju: gabariti i ostali standardi plovnosti kao bitni elementi bezbednosti plovidbe na unutrašnjim plovnim putevima.
Kategorizaciju plovnih puteva iz stava 1. ovog člana određuje Izvršno veće Skupštine Socijalističke Republike Srbije po prethodno pribavljenom mišljenju izvršnog veća skupštine socijalističke autonomne pokrajine.
Član 6.
Uređivanje, održavanje i obeležavanje unutrašnjih plovnih puteva vrši preduzeće kome je povereno obavljanje tih poslova, odnosno preduzeće koje upravlja plovnim putem.
Uređivanje, održavanje i obeležavanje unutrašnjih plovnih puteva, poverava se preduzeću koje ispunjava uslove u pogledu kadrova i opreme neophodne za stručno i kvalitetno izvođenje tih radova.
Održavanje i obeležavanje plovnih puteva vrši se prema programu o izvođenju tih radova koje donosi preduzeće iz stava 1. ovog člana.
Predlog godišnjeg programa održavanja i obeležavanja plovnih puteva iz stava 2. ovog člana preduzeće dostavlja na mišljenje republičkom, odnosno pokrajinskom organu uprave nadležnom za poslove saobraćaja, najkasnije do 30. septembra tekuće za narednu godinu.
Program iz stava 2. ovog člana preduzeće donosi u roku od 15 dana od dana donošenja Budžeta Socijalističke Republike Srbije, odnosno budžeta socijalističke autonomne pokrajine po prethodno pribavljenoj saglasnosti republičkog, odnosno pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja.
Skupština Socijalističke Republike Srbije, odnosno skupština socijalističke autonomne pokrajine obezbeđuje sredstva za uređivanje, održavanje i obeležavanje plovnog puta iz stava 1. ovog člana srazmerno dužini plovnog puta.
Član 7.
Preduzeće koje upravlja plovnim putevima, uređuje, održava, obeležava i postavlja na njih objekte za bezbednost plovidbe i obezbeđuje njihovo ispravno funkcionisanje.
Održavanje i obeležavanje plovnih puteva vrši preduzeće iz stava 1. ovog člana prema godišnjem programu koji donosi do 30. decembra tekuće za narednu godinu uz saglasnost republičkog, odnosno pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja.
Član 8.
Imalac plovnog objekta ili objekta koji predstavlja stalnu ili privremenu prepreku na unutrašnjem plovnom putu dužan je da postavi i održava svetla i znakove propisane za obeležavanje tih prepreka.
Član 9.
Republički odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja će privremeno ograničiti ili zabraniti plovidbu plovnim putem ukoliko je ugrožena bezbednost plovila u plovidbi ili sigurnost hidrograđevinskih ili drugih objekata na unutrašnjim plovnim putevima. O ograničenju ili zabrani plovidbe republički, odnosno pokrajinski organ uprave iz stava 1. ovog člana će blagovremeno obavestiti učesnika u plovidbi putem sredstava javnog informisanja i na drugi uobičajeni način.
Član 10.
Delove obale i vodenog prostora na kojima se mogu graditi hidrograđevinski objekti i postavljati plovni objekti određuje skupština opštine po prethodno pribavljenoj saglasnosti republičkog, odnosno pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja.
Ako se odluka iz stava 1. ovog člana odnosi na unutrašnje plovne puteve na kojima druga preduzeća imaju pravo upravljanja odluka se donosi po prethodno pribavljenom mišljenju tog preduzeća.
Član 11.
Izgradnju prevodnica plovnih kanala i teretnih mehanizovanih pristaništa odobrava republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja.
Kada su objekti iz stava 1. ovog člana u sastavu drugih objekata, za koje odobrenje izdaje drugi organ uprave, radovi se mogu izvoditi samo po prethodno pribavljenoj saglasnosti republičkog, odnosno pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja.
Član 12.
Radovi na izgradnji, rekonstrukciji i održavanju hidrotehničkih objekata i regulaciji na unutrašnjim vodama i obalama, kao i radovi na izgradnji svih vrsta vidova i kablova koji premošćavaju plovne puteve izvode se po prethodno pribavljenoj saglasnosti republičkog, odnosno pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja.
Član 13.
Početak radova na objektima iz čl. 11. i 12. ovog zakona izvođač je dužan da prijavi republičkom, odnosno pokrajinskom organu uprave nadležnom za poslove saobraćaja najkasnije 15 dana pre početka izvođenja radova.
Republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja dužan je da najkasnije osam dana pre početka radova obavesti putem sredstava javnog informisanja ili na drugi način učesnike u plovidbi o promenama uslova plovidbe, koji će bit izazvani izvođenjem radova na unutrašnjem plovnom putu i o vrsti i vremenu izvođenja radova.
Član 14.
Na unutrašnjem plovnom putu mogu se održavati sportska takmičenja odnosno priredbe na osnovu odobrenja, koje izdaje republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja na zahtev organizatora sportskog takmičenja, odnosno priredbe.
Zahtev za izdavanje odobrenja iz stava 1. ovog člana organizator sportskog takmičenja, odnosno priredbe je dužan da podnese nadležnom organu najkasnije 15 dana pre početka održavanja takmičenja, odnosno priredbe.
Nadležni organ je dužan da obavesti učesnike u plovidbi o održavanju takmičenja, odnosno priredbe najkasnije osam dana pre početka takmičenja.
Član 15.
Organizator priredbe je dužan da u roku od 24 časa posle održane priredbe ukloni sa unutrašnjeg plovnog puta oznake, uređaje i predmete koji su u vezi održavanja priredbe bili postavljeni.
Ako organizator priredbe ne izvrši obavezu iz stava 1. ovog člana preduzeće koje uređuje, održava i obeležava plovni put će to uklanjanje izvršiti o trošku organizatora.
Član 16.
Prostor namenjen za sport, rekreaciju i razonodu mora biti odvojen od unutrašnjeg plovnog puta.
Plovni objekti ne mogu ploviti u prostoru iz stava 1. ovog člana.
III. PRISTANIŠTA, ZIMOVNICI I SIDRIŠTA
Član 17.
Preduzeće koje upravlja pristaništem, zimovnikom ili sidrištem (u daljem tekstu: pristanišna organizacija), dužna je da uređuje, obeležava i održava pristanište i sidrište, odnosno zimovnik na način kojim se obezbeđuje bezbednost plovila i plovidbe.
Učesnik u unutrašnjoj plovidbi je dužan da koristi pristanište, zimovnik i sidrište na način kojim se ne ugrožava njihova bezbednost i bezbednost plovidbe.
Član 18.
Imalac plovnog objekta koji se nalazi u pristaništu, zimovniku ili sidrištu, dužan je da obezbedi neposredno neprekidan nadzor nad tim objektom ili da to poveri pristanišnoj organizaciji ili drugom pravnom licu.
Ukoliko imalac plovnog objekta ne postupi u skladu sa stavom 1. ovog člana, nadzor nad plovnim objektom vrši pristanišna organizacija, odnosno organizacija koja upravlja zimovnikom ili sidrištem na način i pod uslovima predviđenim opštim aktom te organizacije.
Član 19.
Pristanište može biti za javni saobraćaj ili da služi za sopstvene potrebe.
Član 20.
Pristanište otvoreno za javni saobraćaj na kome ne važi međunarodni i međudržavni režim plovidbe, mora da ima:
1. obeleženo područje;
2. obeležen ulaz, izlaz i prilaz obali;
3. dubinu vodenog prostora koja ne može bit manja od propisane dubine plovnog puta na kome se pristanište nalazi;
4. opremu za pristajanje i vezivanje plovnih objekata;
5. određen prostor za pristajanje putničkih plovila sa bezbednim i noću osvetljenim prilazima od plovnog objekta do obale;
6. zaseban prostor za pristajanje plovnih objekata koji prevoze opasne materije sa odgovarajućim uređajima i postrojenjima za utovar, istovar i pretovar tih materijala ako u mestu ne postoji specijalizovano pristanište za obavljanje tih poslova;
7. stalno sidrište sa vodenom površinom koja odgovara prometu plovnih objekata u pristaništu;
8. sanitarne uređaje, osvetljenje, pijaću vodu, javnu telefonsku govornicu i saobraćajne veze sa naseljem;
9. sredstva i opremu za prvu pomoć i spasavanje i uređaje za gašenje požara;
10. izgrađena stepeništa od obale do nivoa najmanje vode, na 70 m operativne obale;
11. vodomer za očitavanje vodostaja;
12. obezbeđen prihvat otpadnih i drugih materijala;
13. uređaje za priključenje brodova na električnu i vodovodnu mrežu.
Član 21.
Pristanište za lokalni putnički saobraćaj mora da ima:
1. obeleženo područje;
2. obeležen ulaz, izlaz i prilaz obali;
3. dubinu vodenog prostora koja ne može biti manja od propisane dubine plovnog puta na kojem se pristanište nalazi;
4. opremu za pristajanje i vezivanje plovnih objekata;
5. izgrađeno stepenište, odnosno pristupni most;
6. izgrađeno obalno osvetljenje.
Član 22.
Pristanišna organizacija je dužna da:
1. održava obale i druge objekte, uređaje i postrojenja, odnosno dubinu u pristaništu na način kojim se obezbeđuje bezbedna plovidba u pristaništu;
2. održava u ispravnom stanju uređaje, opremu i oznake u pristaništu; 3. obezbedi bezbedan prihvat sa brodova u pristaništu otpadnih i drugih materija.
Član 23.
Pristanište za sopstvene potrebe mora da ima:
1. obeleženo područje;
2. obeležen ulaz, izlaz i prilaz obali;
3. dubinu vodenog prostora koja ne može biti manja od propisane dubine plovnog puta na kome se pristanište nalazi;
4. opremu za pristajanje i vezivanje plovnih objekata;
5. izgrađeno stepenište i osvetljenje;
6. sanitarne uređaje;
7. obezbeđen prihvat otpadnih materija.
Član 24.
Plovni objekti mogu se sidriti van plovnog puta i u pristaništu za javni saobraćaj samo na način kojim se ne ugrožava njihova bezbednost i bezbednost plovidbe.
Izuzetno, zbog bezbednosti plovnog objekta ili bezbednosti plovidbe kao i vanrednih uslova (magla, oluja, smanjena vidljivost) plovni objekti mogu se sidriti i na ivici plovnog puta van sidrišta na način kojim se ne ugrožava njihova bezbednost i bezbednost plovidbe.
Član 25.
Sidrište mora da ima:
1. obeleženo područje;
2. dubinu vodenog prostora koja ne može biti manja od dubine propisane za plovni put na kome se sidrište nalazi;
3. uređaj za vezivanje.
Izuzetno, sidrište ne mora da ima uređaje za izvezivanje ukoliko su na drugi način obezbeđeni uslovi za bezbedno sidrenje.
Član 26.
Sidrenje plovnih objekata za prevoz opasnih materija vrši se na sidrištima koja su za to posebno određena ili na posebno obeleženom i određenom delu sidrišta.
Određivanje sidrišta, odnosno dela sidrišta za sidrenje plovnih objekata iz stava 1. ovog člana vrši republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja.
Član 27.
Zimovnici se mogu formirati na unutrašnjem plovnom putu ili u pristaništu namenjenom za javni saobraćaj.
Zimovnik mogu da koriste pod jednakim uslovima svi imaoci plovnih objekata.
Član 28.
Zimovnik koji se nalazi na unutrašnjem plovnom putu, a na njemu ne važi međunarodni i međudržavni režim plovidbe mora da ima:
1. obeleženu vodenu površinu dovoljne dubine u zavisnosti od namene i kapaciteta zimovnika;
2. slobodan i uređen prilaz sa plovnog puta;
3. pristupačnu i uređenu obalu sa opremom za izvezivanje plovnih objekata;
4. odgovarajuće i noću osvetljene prilaze sa obale na plovni objekat; 5. potrebni sanitarni čvor sa tekućom vodom, protivpožarnu opremu, javnu telefonsku govornicu i priključke za snabdevanje električnom energijom;
6. pristupni put;
7. uređaje za prihvat otpadnih i drugih materija.
Organizacija koja upravlja zimovnikom dužna je da se stara o postavljanju i održavanju uređaja iz stava 1. ovog člana.
Član 29.
Plovni objekat koji prevozi opasne materije smešta se u poseban zimovnik namenjen za te objekte.
Plovni objekat iz stava 1. ovog člana može se izuzetno smestiti i u ostale zimovnike, po odobrenju republičkog, odnosno pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja.
Član 30.
Plovni objekti sprečeni naglom pojavom leda ili drugim vanrednim okolnostima da uplove u javni zimovnik mogu se sklanjati u rečne rukavce ili druga prirodna zaštićena mesta u unutrašnjim vodama i zadržavati se u takvim skloništima dok to stanje traje.
Zapovednik plovnog objekta iz stava 1. ovog člana dužan je da, čim uslovi dopuste, izvesti republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja o vremenu i mestu izvršenog sklanjanja. Organ iz stava 2. ovog člana po prijemu izveštaja određuje uslove boravka plovnog objekta iz stava 1. ovog člana u skloništu i preduzima mere radi njihovog obezbeđenja i bezbednosti plovidbe.
IV. ČAMCI I PLOVEĆA POSTROJENjA
Član 31.
Na plovnom putu mogu da se koriste čamac i ploveće postrojenje za koje se utvrdi da ispunjavaju uslove u pogledu izgradnje i opremljenosti za plovidbu.
Odredbe stava 1. ovog člana ne odnose se na:
a) sportske čamce bez sopstvenog pogona namenjene takmičenju;
b) čamce od gume i gumiranog platna bez sopstvenog pogona;
v) daske;
g) čamce izgrađene od drugih materija do 3 metra dužine, bez sopstvenog pogona.
Član 32.
Sposobnost za plovidbu čamca i plovećeg postrojenja utvrđuje se osnovnim, redovnim i vanrednim pregledima.
Osnovni pregled vrši se:
- pre upisa čamca ili plovećeg postrojenja u upisnik republičkog, odnosno pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja;
- kada se čamcu, odnosno plovećem postrojenju menja namena ili proširuju granice plovidbe i to pre početka njihovog korišćenja; - kada se na čamcu, odnosno plovećem postrojenju vrši prepravka kojom se menjaju konstruktivne osobine i svojstva pogonskih uređaja, i to pre početka njihovog korišćenja;
- ako su u upotrebi duže od 8 godina.
Redovni pregledi obavljaju se na vodi, a osnovni i vanredni pregledi van vode.
Redovnim pregledom se utvrđuje stanje trupa, uređaja i opreme čamca, odnosno plovećeg postrojenja i njihova plovna svojstva.
Redovni pregled čamca i plovećeg postrojenja obavlja se svake godine. Vanredni pregled čamca i plovećeg postrojenja se vrši:
- posle havarija ili utvrđenog nedostatka, koji utiču na sposobnost za plovidbu;
- posle izvršene rekonstrukcije ili adaptacije i ako su van upotrebe duže od dve godine.
Vanredni pregled obavlja republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja ili organizacija koju ovlasti taj organ. Republički organ uprave nadležan za poslove saobraćaja, po prethodno pribavljenom mišljenju pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja, propisuje uslove koje mora da ispunjava organizacija iz stava 7. ovog člana.
Član 33.
Za čamce i ploveća postrojenja koji su upisani u upisnik izdaje se plovidbena dozvola sa registarskim brojem za identifikaciju, sa rokom trajanja od jedne godine.
Imalac čamca, odnosno plovećeg postrojenja dužan je da na propisan način istakne registarski broj za identifikaciju.
Za izdavanje plovidbene dozvole i registraciju imalac čamca i plovećeg postrojenja plaća naknadu.
Visinu naknade iz stava 3. ovog člana utvrđuje Izvršno veće Skupštine Socijalističke Republike Srbije po prethodno pribavljenom mišljenju izvršnog veća skupštine autonomne pokrajine.
Imalac čamca i plovećeg postrojenja dužan je da prijavi organu iz člana 35. svaku promenu podatka koji se unosi u upisnik u roku od 30 dana od dana nastanka promene.
Član 34.
Čamac i ploveće postrojenje u plovidbi mora da ima:
1. plovidbenu dozvolu;
2. popis posade za čamac za javni prevoz i ploveće postrojenje namenjeno javnoj upotrebi (stambena lađa, pristan, restoran na vodi, ploveća radionica, ronilačka barka i sl.);
3. knjigu rada za čamac koji obavlja javni prevoz;
4. knjigu uglja - za čamac i ploveće postrojenje sa sopstvenim pogonom namenjene javnom prevozu.
Knjige i isprave navedene u stavu 1. ovog člana izdaje republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja.
Član 35.
Čamci i ploveća postrojenja upisuju se u upisnik čamaca i plovećih postrojenja (u daljem tekstu: upisnik), prema mestu prebivališta imaoca čamca ili plovećeg postrojenja koji vodi republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja.
Član 36.
Obrazac i sadržinu upisnika i plovidbene dozvole, kao i način vođenja registra, odnosno izdavanja plovidbene dozvole propisuje republički organ uprave nadležan za poslove saobraćaja po prethodno pribavljenom mišljenju pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja.
Član 37.
Za korišćenje plovnog puta kojim upravlja preduzeće plaća se naknada. Visinu naknade iz stava 1. ovog člana određuje preduzeće koje upravlja plovnim putem po prethodno pribavljenoj saglasnosti republičkog, odnosno pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja.
Sredstva iz stava 1. ovog člana preduzeće koristi za uređivanje, održavanje i obeležavanje plovnih puteva.
V. POSADA ČAMCA
Član 38.
Čamac i ploveće postrojenje sa sopstvenim pogonom može da se koristi u plovidbi ako njima upravlja lice koje je stručno osposobljeno za upravljača, odnosno rukovaoca čamca.
Stručnu osposobljenost iz stava 1. ovog člana mogu steći lica koja imaju navršenih 18 godina života.
Izuzetno, stručnu osposobljenost za upravljača čamca sa sopstvenim pogonom snage 2,94 KY može steći i lice koje je navršilo 16 godina života.
Član 39.
Program i način polaganja stručnog ispita za sticanje znanja upravljača i rukovaoca čamca propisuje republički organ uprave nadležan za poslove saobraćaja po prethodno pribavljenom mišljenju pokrajinskog organa uprave nadležnog za saobraćaj.
Stručni ispit se polaže kod republičkog, odnosno pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja, odnosno organizacije koju taj organ ovlasti.
Član 40.
Uslove u pogledu zdravstvene sposobnosti članova posade plovnog objekta, kao i uslove i način vršenja zdravstvenog nadzora nad članovima posade brodova trgovačke mornarice, čamaca i plovećih postrojenja donosi republički organ uprave nadležan za poslove saobraćaja po prethodno pribavljenom mišljenju pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja i odgovarajućeg organa za poslove zdravstva.
Član 41.
Republički organ uprave nadležan za poslove saobraćaja po prethodno pribavljenom mišljenju pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja utvrđuje broj i sastav posade za plovne objekte za koje to nije utvrđeno saveznim propisom.
Član 42.
Čamac ili ploveće postrojenje ne može se poveriti na upravljanje licu koje je pod dejstvom alkohola ili nekog drugog opojnog sredstva.
VI. RADIO VEZE
Član 43.
Brod unutrašnje plovidbe na sopstveni pogon i ploveća naprava moraju biti opremljeni radio-stanicom.
Brod unutrašnje plovidbe i ploveća naprava može se upisati u odgovarajući upisnik ako imaju radio-stanicu i za nju dozvolu nadležnog organa.
Brodovi i ploveće naprave opremljeni radio-stanicom vode dnevnik radio-stanice.
VII. PREVOZ U UNUTRAŠNjOJ PLOVIDBI
Član 44.
Javni prevoz može da se vrši brodom, čamcem ili skelom.
Teretnim brodom i teretnim čamcem ne mogu se prevoziti putnici bez odobrenja nadležnog organa.
Skelom se mogu istovremeno prevoziti putnici, stvari i životinje.
Član 45.
Prevoz u linijskoj plovidbi vrši se na relaciji i po redu plovidbe, koji su unapred utvrđeni.
Prevoz u linijskoj plovidbi vrši se kao lokalni prevoz na teritoriji opštine ili kao međumesni prevoz na teritoriji dveju ili više opština. Organizacija lokalnog prevoza uređuje se odlukom skupštine opštine.
Član 46.
Prevozilac može da vrši linijski prevoz pod uslovom da je:
- utvrdio relaciju i red plovidbe;
- utvrdio vreme početka i trajanja reda plovidbe.
Prevozilac je dužan da pre početka obavljanja javnog linijskog prevoza prijavi red plovidbe i relaciju republičkom, odnosno pokrajinskom organu uprave nadležnom za poslove saobraćaja i da preko sredstava javnog informisanja ili na drugi uobičajeni način u roku od 30 dana pre otpočinjanja vršenja prevoza obavesti korisnike prevoza o redu plovidbe, relaciji i početku vršenja prevoza i da u istom roku dostavi red plovidbe organu uprave nadležnom za inspekciju rečnog saobraćaja.
Prevozilac mora da se pridržava reda plovidbe objavljenog i upisanog u registar.
Izmenu reda plovidbe prevozilac je dužan da prijavi republičkom, odnosno pokrajinskom organu uprave nadležnom za poslove saobraćaja i objavi ga preko sredstava javnog informisanja ili na drugi uobičajeni način, najkasnije 15 dana pre početka vršenja prevoza po izmenjenom redu plovidbe.
Red plovidbe može da se ukine i pre isteka vremena njegovog važenja u slučaju više sile i u drugim vanrednim slučajevima koji nezavisno od volje prevozioca onemogućuje vršenje prevoza duže od dva meseca.
Prevozilac dostavlja obaveštenje o ukidanju reda plovidbe republičkom, odnosno pokrajinskom organu uprave nadležnom za poslove saobraćaja. Prevozilac je dužan da objavi preko sredstava javnog informisanja ili na drugi uobičajeni način ukidanje reda plovidbe.
Republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja dužan je da vodi registar reda plovidbe i da u roku od sedam dana od dana prijema prijave prevoza izda prevoziocu izvod iz registra.
Član 47.
Red plovidbe sadrži:
- firmu, odnosno naziv preduzeća, koje vrši javni prevoz;
- naziv linije i broj polazaka;
- vrstu linije (stalna ili sezonska);
- polazno i krajnje pristanište, redosled pristaništa i njihovu udaljenost od polaznog pristaništa;
- vreme polaska i dolaska za svako pristanište;
- razdoblje u kome se vrši prevoz i vreme važenja reda plovidbe.
Član 48.
Prevozilac usklađuje red plovidbe po kome vrši prevoz, sa redom vožnje po kome se vrši železnički saobraćaj, drumski saobraćaj i vazdušna plovidba.
Član 49.
Prevozilac može da prestane sa vršenjem javnog prevoza pod uslovom da je prestanak rada prijavio republičkom, odnosno pokrajinskom organu uprave nadležnom za poslove saobraćaja i da je u sredstvima javnog informisanja ili na drugi uobičajeni način najavio prestanak vršenja javnog prevoza na 30 dana pre prestanka vršenja javnog prevoza.
Član 50.
Prevozilac je dužan da primi na prevoz svakog putnika ili stvar, u granicama raspoloživih mesta za putnike, odnosno korisne nosivosti plovnog objekta ako putnik ili stvar ispunjavaju uslove prevoza, a prema posebnim propisima nisu isključeni iz prevoza.
Član 51.
Prevozilac je dužan da preveze prtljag i ručni prtljag istovremeno kada prevozi i putnika kome prtljag pripada, u granicama prostora za smeštaj prtljaga.
Stvari koje nisu ručni prtljag ne mogu se smeštati u delu plovnog objekta za prevoz putnika.
Za pretrpljenu štetu u prevozu, prevozilac odgovara korisnicima prevoza po propisima o naknadi štete.
Član 52.
Plovnim objektom u javnom prevozu u plovidbi, ako posebnim propisom nije drukčije određeno, ne mogu se prevoziti deca ispod šest godina starosti bez pratioca, lica obolela od zaraznih bolesti, lica u pijanom stanju, eksplozivne, lako zapaljive, otrovne, radioaktivne, nagrizajuće i zarazne materije, organski peroksidi, kao i drugi predmeti koji zbog svojih osobina mogu biti škodljivi i opasni po bezbednost ili zdravlje ljudi ili mogu prouzrokovati kakvu drugu štetu.
Član 53.
Preduzeća, druga pravna lica i građani mogu da vrše prevoz za sopstvene potrebe, i to:
1. prevoz stvari za zadovoljavanje potreba u obavljanju svoje delatnosti;
2. prevoz svojih radnika i drugih lica u vezi sa vršenjem poslova iz svog predmeta poslovanja, kao i prevoz članova porodice radnika za odlazak na odmor ili rekreaciju.
Za obavljanje prevoza za sopstvene potrebe građanin je dužan da podnese prijavu opštinskom organu uprave nadležnom za poslove saobraćaja opštine čiji je organ izdao odobrenje za vršenje delatnosti u okviru koje ovaj prevoz vrši, a za poljoprivrednu delatnost opštinskom organu na čijoj se teritoriji nalazi poljoprivredno zemljište. O podnesenim prijavama opštinski organ uprave vodi evidenciju i o tome izdaje potvrdu.
Potvrdu iz stava 2. ovog člana građanin je dužan da ima u plovnom objektu za vreme obavljanja prevoza.
VIII. PLOVIDBENI UDES
Član 54.
U slučaju plovidbenog udesa u kome neko lice izgubi život ili je povređeno ili je nastala veća materijalna šteta, zapovednik broda, rukovalac čamca i upravljač čamca, dužni su da:
- zadrže plovni objekat na mestu plovidbenog udesa do okončanja uviđaja, ako plovni objekat svojim položajem ne ugrožava svoju bezbednost ili bezbednost drugih plovnih objekata;
- plovni objekat koji svojim položajem ugrožava svoju bezbednost ili bezbednost drugih plovnih objekata, uklone na najbliže podobno mesto i da nastoje da se ne menja stanje na mestu plovidbenog udesa u cilju utvrđivanja uzroka zbog kojih je došlo do udesa; - bez odlaganja obaveste o plovidbenom udesu, republički odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja i sačekaju dolazak ovlašćenog lica.
Član 55.
Učesnik u plovidbi, drugi organ kao i drugo lice, koje je obavešteno o plovnom udesu, dužno je da o tome hitno obavesti republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja.
Član 56.
Ako na plovnom putu, sidrištu, u pristaništu ili zimovniku nastane udes, svaki učesnik u plovidbi koji se nalazi u neposrednoj blizini dužan je da pruži pomoć.
U slučaju udesa iz stava 1. ovog člana, republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove saobraćaja može da naredi zapovedniku svakog plovnog objekta da ukaže pomoć.
IDž. INSPEKCIJSKI NADZOR
Član 57.
Nadzor nad izvršavanjem ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega vrši republički, odnosno pokrajinski organ uprave nadležan za poslove bezbednosti unutrašnje plovidbe.
Član 58.
U vršenju poslova inspekcije bezbednosti unutrašnje plovidbe, inspektor je ovlašćen i dužan da pregleda: plovne objekte, brodske isprave i isprave članova posade, pristaništa, sidrišta i zimovnik, plovni put, plovidbu na plovnom putu, objekte bezbednosti plovidbe, kao i drugu dokumentaciju koja omogućava uvid u rad posade plovnog objekta.
U vršenju poslova inspekcije bezbednosti unutrašnje plovidbe inspektor bezbednosti unutrašnje plovidbe dužan je da preduzima mere:
1. zabrani plovidbu i oduzme isprave o sposobnosti plovnog objekta za plovidbu;
2. zabrani upotrebu operativne obale ili njenog dela;
3. zabrani plovidbu u pristaništu, zimovniku ili na sidrištu;
4. oduzme odobrenje za obavljanje prevoza;
5. zabrani prevođenje plovnog objekta preko brodske prevodnice;
6. zabrani dalje izvođenje radova dok se utvrđene nepravilnosti ne otklone;
7. zabrani radove koji se izvode protivno propisima o građenju;
8. zabrani upotrebu plovećeg postrojenja;
9. obezbedi izvršenje potrebnih radova preko druge organizacije ili organa, a na teret organizacije odnosno, imaoca plovnog objekta koji su bili dužni da otklone utvrđeni nedostatak, odnosno postupe po zakonu i nalogu inspektora bezbednosti plovidbe.
Član 59.
Inspektor je dužan da zabrani plovidbu plovnom objektu ako ustanovi da je bilo koji član posade u smeni pod dejstvom alkohola, opojnih sredstava ili je u takvom zdravstvenom stanju da nije sposoban da obavlja poslove za koje je ovlašćen.
Zabrana iz prethodnog stava ne može trajati kraće od šest časova.
Inspektor je ovlašćen da člana posade podvrgne ispitivanju pomoću odgovarajućih sredstava i aparata (alkometar i dr.) ili da ga odvede, odnosno uputi na stručni pregled radi proveravanja da li ima alkohola u organizmu, ili da li pokazuje znake alkoholne poremećenosti, odnosno da li se nalazi pod dejstvom opojnih droga ili lekova na kojima je označeno da se ne smeju upotrebljavati pre i za vreme plovidbe (vožnje).
Član posade je dužan da se podvrgne ispitivanju, odnosno stručnom> pregledu na koji je upućen.
Analiza krvi ili urina vrši se kod člana posade koji poriče da je pod dejstvom alkohola čije je prisustvo u organizmu utvrđeno odgovarajućim sredstvima ili aparatima, kao i da se nalazi pod dejstvom opojnih droga ili lekova na kojima je označeno da se ne smeju upotrebljavati pre i za vreme plovidbe (vožnje) ako zbog toga ne bi nastupile štetne posledice po njegovo zdravlje.
Dž. KAPETANIJA PRISTANIŠTA
Član 60.
Kapetanija pristaništa neposredno na području za koje je osnovana obavlja deo upravnih, inspekcijskih i drugih poslova iz oblasti unutrašnje i pomorske plovidbe, a u okviru ovlašćenja republičkog, odnosno pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja.
Član 61.
Sedište i područje kapetanije određuje Izvršno veće Skupštine Socijalističke Republike Srbije po prethodno pribavljenom mišljenju izvršnog veća skupštine socijalističke autonomne pokrajine.
Član 62.
Radnici kapetanije pristaništa i inspektori bezbednosti unutrašnje plovidbe, osim pomoćnih radnika, dužni su da nose službeno odelo za vreme obavljanja radnih poslova i zadataka.
Propis o boji i kroju službenog odela i oznakama na službenom odelu, donosi republički organ uprave nadležan za poslove saobraćaja uz mišljenje pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja.
DžI. KAZNENE ODREDBE
Član 63.
Zapovednik, odnosno starešina broda, rukovalac čamca i upravljač čamca koji ne postupi po odredbama čl. 54. i 56. kazniće se za krivično delo zatvorom do jedne godine.
Član 64.
Novčanom kaznom od 10.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za privredni prestup preduzeće ili drugo pravno lice, ako:
1) ne pripremi, ne dostavi nadležnom organu ili ne dostavi o roku , odnosno ne donese ili ne donese o roku program iz člana 6. ovog zakona ili ne uređuje, održava i obeležava unutrašnje plovne puteve (član 7. stav 1. ovog zakona);
2) gradi prevodnicu, plovni kanal i teretno mehanizovano pristanište bez odobrenja, odnosno saglasnosti nadležnog organa (član 11. ovog zakona);
3) izvodi radove na unutrašnjim vodama i obalama protivno odredbama člana 12. ovog zakona;
4) održava sportska takmičenja bez odobrenja (član 14. stav 1. ovog zakona);
5) ne uređuje, obeležava i održava pristanište, odnosno zimovnik (član 17. stav 1. ovog zakona);
6) ne održava obale i druge objekte, ne uređuje postrojenja, odnosno dubinu u pristaništu (član 22. ovog zakona);
7) vrši sidrenje plovnih objekata na način kojim se ugrožava njihova bezbednost plovidbe (član 24. stav 1. ovog zakona);
8) vrši sidrenje plovnih objekata za prevoz opasnih materija van za to određenog mesta (član 26. ovog zakona);
9) ako postupi protivno odredbama člana 29. ovog zakona;
10) javni prevoz u linijskoj plovidbi vrši bez reda plovidbe, odnosno protivno tom redu (član 45. stav 1, član 46. stav 1. ovog zakona); 11) izmenjen red plovidbe ne prijavi nadležnom organu i ne objavi preko sredstava javnog informisanja u propisanom roku (član 46. stav 4. ovog zakona);
12) prestane sa vršenjem javnog prevoza protivno odredbama člana 49. ovog zakona;
13) plovnim objektom u javnom prevozu prevozi lica, odnosno stvari protivno članu 52. ovog zakona.
Za privredni prestup iz stava 1. ovog člana kazniće se odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom u iznosu od 500 do 50.000 dinara.
Član 65.
Novčanom kaznom od 10.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za prekršaj preduzeće ili drugo pravno lice, ako:
1) ne prijavi početak radova nadležnom organu (član 13. ovog zakona); 2) organizator priredbe u propisanom roku ne ukloni sa unutrašnjeg plovnog puta oznake, uređaje i predmete (član 15. ovog zakona); 3) korišćenjem pristaništa, zimovnika i sidrišta ugrožava bezbednost unutrašnje plovidbe (član 17. stav 2. ovog zakona);
4) ne obezbedi neprekidan nadzor nad plovnim objektom (član 18. ovog zakona);
5) pristanište otvoreno za javni saobraćaj na kojem se vrši međunarodni ili međudržavni režim plovidbe ne ispunjava uslove iz člana 20. ovog zakona;
6) pristanište za sopstvene potrebe ne ispunjava uslove iz člana 23. ovog zakona;
7) sidrište ne ispunjava uslove iz člana 25. ovog zakona;
8) zimovnik ne ispunjava uslove iz člana 28. ovog zakona.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom u iznosu od 500 do 50.000 dinara.
Član 66.
Novčanom kaznom u iznosu od 10.000 do 50.000 dinara kazniće se za prekršaj prevozilac, odnosno imalac plovnog objekta, odnosno drugo pravno lice ili radni čovek, ako:
1) na plovnom putu koristi čamac i ploveće postrojenje koje u pogledu izgradnje i opremljenosti nije sposobno za plovidbu (član 31. ovog zakona);
2) ne podvrgne čamac ili ploveće postrojenje redovnom ili vanrednom pregledu (član 32. ovog zakona);
3) ako ne istakne registarski broj za identifikaciju (član 33. stav 2. ovog zakona);
4) za čamac ili ploveće postrojenje nema dokumenta propisana u članu 34. ovog zakona;
5) ne prijavi nadležnom organu promenu podataka (član 33. stav 5. ovog zakona);
6) čamcem sa sopstvenim pogonom upravlja lice koje nije stručno osposobljeno (član 38. ovog zakona);
7) poveri čamac ili ploveće postrojenje na upravljanje licu koje nema propisanu stručnu spremu ili je pod dejstvom alkohola ili drugog opojnog sredstva (član 42. ovog zakona);
8) brod unutrašnje plovidbe na sopstveni pogon i ploveća naprava nije opremljena radio-stanicom (član 43. stav 1. ovog zakona);
9) se na brodu unutrašnje plovidbe ili ploveće naprave ne vodi dnevnik rada (član 43. stav 3. ovog zakona);
10) vrši javni linijski prevoz bez utvrđene relacije i reda plovidbe (član 46. stav 1. ovog zakona);
11) se ne pridržava reda plovidbe objavljenog i upisanog u registar ili ne prijavi na propisan način izmenjen red plovidbe (član 46. stav 3. ovog zakona);
12) ne uskladi red plovidbe sa redovima vožnje iz člana 48. ovog zakona.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od 500 do 50.000 dinara i fizičko lice - imalac plovnog objekta.
Za prekršaj iz stava 1. tačka 6. izreći će se licu koje je poverilo na upravljanje čamac ili ploveće postrojenje zaštitna mera zabrane upravljanja čamcem, odnosno plovećim postrojenjem u trajanju od tri meseca do jedne godine.
Član 67.
Novčanom kaznom u iznosu od 10.000 do 500.000 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice, odnosno od 500 do 50.000 dinaraod 50 do 1.000 novih dinara fizičko lice - imalac plovnog objekta ako obavljaju prevoz za sopstvene potrebe protivno odredbama člana 53. ovog zakona.
Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom u iznosu od 1.000 do 50.000 dinara.
Član 68.
Novčanom kaznom u iznosu od 10.000 do 1.000.000 dinara kazniće se za prekršaj pravno lice, odnosno učesnik u plovidbi koje postupa protivno odredbi čl. 55. i 56. stav 1. ovog zakona.
Član 69.
Novčanom kaznom od 5.000 dinara kazniće se za prekršaj na licu mesta prevozilac, odnosno imalac plovnog objekta koji postupi protivno odredbama čl.50, 51. i 52. ovog zakona.
Mandatnu kaznu izriče i naplaćuje inspektor ili drugo ovlašćeno lice.
DžII. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 70.
Imaoci plovnog objekta, pristanišne organizacije i druge organizacije koji upravljaju pristaništem, odnosno sidrištem i zimovnikom dužni su da usklade svoje poslovanje i opšte akte sa ovim zakonom u roku od šest meseci od dana njegovog stupanja na snagu.
Član 71.
Izvršno veće Skupštine Socijalističke Republike Srbije u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona po prethodno pribavljenom mišljenju izvršnog veća skupštine socijalističke autonomne pokrajine, utvrdiće kategorizaciju unutrašnjih plovnih puteva.
Član 72.
Republički organ uprave nadležan za poslove saobraćaja po prethodno pribavljenom mišljenju pokrajinskog organa uprave nadležnog za poslove saobraćaja doneće u roku od šest meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona propis iz čl. 32, 36, 39, 40. i 41. ovog zakona.
Do donošenja propisa iz stava 1. ovog člana primenjivaće se propisi doneti na osnovu zakona koji su bili na snazi pre stupanja na snagu ovog zakona.
Imaoci čamca i plovećih postrojenja za koje je izdata plovidbena dozvola sa važnošću dužom od jedne godine, dužni su da nakon isteka jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona pribave novu plovidbenu dozvolu.
Član 73.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o unutrašnjoj plovidbi ("Službeni glasnik SRS", br. 22/77, 18/80, 51/82, 45/84, 24/85 i 35/86), Zakon o unutrašnjoj plovidbi ("Službeni list SAPV", broj 1/78) i Zakon o saobraćajnoj inspekciji ("Službeni glasnik SRS", br. 7/76, 15/82 i 13/83, 6/89).
Član 74.
Odredbe ovog zakona primenjuju se na celoj teritoriji Republike na osnovu člana 301. Ustava Socijalističke Republike Srbije i Amandmana DžLVI na Ustav Socijalističke Republike Srbije.
Član 75.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Socijalističke Republike Srbije".
