Zamajac predstavlja mehanički uređaj sa značajnim momentom inercije koji se koristi kao
akumulator rotacione energije. Njegova osobina je da se opire promenama brzine obrtanja
vratila na koje je spojen što pomaze ustaljivanju brzine obrtanja vratila, kada se na njega
dovede promenljivi moment (kao kod motora SUS) ili kada je moment opterećenja
promenljiv (kao kod klipne pumpe). Zamajac može biti korišćen da proizvede veoma jak
energetski impuls potreban za laboratorijska ispitivanja, gde bi uzimanje energije iz lokalne
mreze prouzrokovalo nedopustive pikove napona i struja. Za tu upotrebu se koristi mali
motor koji ubrzava zamajac između udarnih energetskih impulsa. Nedavno su počela
istraživanja koja za cilj imaju konstruisanje zamajca koji bi se koristio kao akumulator
energije u vozilima.
Princip rada i osnovne karakteristike zamajca
Zamajac se sastoji od rotora i ležajeva na koje je rotor oslonjen i može slobodno da rotira.
Princip rada se sastoji u tome da se zamajac ubrzava do vrlo visokih brzina pri čemu se
energija sistema skladišti u zamajcu kao rotaciona energija. Energija se vraća nazad u sistem
usporavanjem zamajca. Ležajevi mogu biti mehanički i oni se koriste kod manjih brzina
obrtanja do 20000 obr/min ili magnetni za veće brzine obrtanja preko 20000 obr/min.
U poređenju sa drugim načinima skladištenja energije sistemi sa zamajcem imaju dug radni vek sa vrlo malo održavanja (105 – 107 ciklusa upotrebe), veliku
gustinu skladištenja energije (do 130 W·h/kg ili 500 kJ/kg) i veliku maksimalnu izlaznu snagu.
Stepen korisnog dejstva može da dostigne 90%. Danas se mogu naći zamajci za energije od 3
kWh do 133 kWh.
